1 Ağustos 2023’te dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen yasağın 10 aydır kaldırılmaması Türk zeytinyağı sektörünün tepkisini çekiyor.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği ev sahipliğinde bir araya gelen Türk zeytin ve zeytinyağı sektörünün kaderini tayin eden 20 kurum, yayınladıkları ortak bildiriyle, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki yasağın hemen kaldırılması talebinde bulundu.
20 kurumun imza koyduğu ortak bildiride, şunlar kaydedildi:
“2023/24 sezonunda; Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyinin belirlediği 185 bin ton rekolte ve bir önceki rekor üretimin olduğu yıldan 170 bin ton devir stoku ve Suriye’den gelen 30 bin tonla beraber 385 bin ton zeytinyağı arzı oluşmuştur. Tahmini 60 bin ton zeytinyağı ihracatı ve 125 bin ton tüketim ile önümüzdeki sezona 200 bin ton zeytinyağı stoku devredecektir. Bu miktar iç piyasanın ihtiyacını rahatlıkla karşılayacağı gibi, ihracat yapılmasına da imkân sağlayacaktır. İspanya ve diğer üretici ülkelerde yaşanan rekolte kayıpları ve ülkemiz üretimindeki artış ülkemizin ihracat yapması için önemli bir fırsat sundu.”
– 400 milyon avro civarına kayıp
Dünya fiyatları 10 Avro seviyesindeyken ve bu yüksek fiyatlarla ihracat yapabilecekken fırsatın kaçırıldığı belirtilen bildiride, “Zeytinyağı ihracat kısıtlaması zeytinyağlarının uygunsuz koşullarda stoklanmasını ve kalite kaybını beraberinde getirdi. Bu süreçteki kaybımız 400 milyon avro civarında oldu.” ifadesi kullanıldı.
Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen tedbirin iç piyasada fiyatların düşmesi amacıyla alındığına vurgu yapılan bildiri, şöyle devam etti:
“Tedbir kararı alındığında 180 lira olan zeytinyağı fiyatı düşmek bir tarafa 350 lir seviyelerine çıkmıştır. İhracatımız 2022/23 sezonunda 150 bin ton iken, 2023/24 sezonunda yüzde 70 civarında kan kaybetmiştir. Tedbir kararı nedeniyle zarar gören sadece ihracatçı olmadı. Üretici ürünlerini ihracatçılara satamadığı için üreticilerimiz de gelir kaybına uğradı. Her şeyden önce Türkiye ve Türk zeytinyağı ihracatçıları, ihraç pazarlarında itibar kaybetti.”
Bildiride şu ifadelere yer verildi:
”
2024/25 200 bin ton civarı bir stokla giriyoruz. 50 bin ton Afrin zeytinyağını ve beklenen 400 bin tonun üstündeki rekolteyi dikkate aldığımızda 600-650 bin ton zeytinyağı varlığıyla karşı karşıyayız. Bu zeytinyağını koyacak tank kapasitemiz bile yok.
2024/25 sezonunda, dünyadaki üretimin 3,5 milyon ton olacağı öngörülüyor.
Dünya genelinde de zeytinyağı rekoltesi yüksek olduğu için ihracat fiyatlarının düşmesi söz konusu olacaktır. Tedbir kararı devam ettiği takdirde sektörün tüm paydaşları ve ülkemiz kaybedecektir. Bu nedenlerle, Türk zeytinyağı sektöründe üretici, sanayici, ihracatçı tek ses olarak ‘Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki tedbir kararı yarına bırakılmadan bugün kaldırılmalıdır.2 Unutulmamalıdır ki tarım ürünlerinde ihracat çiftçinin sigortasıdır.”
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği’nin ev sahipliğinde yapılan toplantıda “Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki tedbir kararı yarına bırakılmadan bugün kaldırılmalıdır” içerikli bildiriye; “Akhisar Ticaret Borsası, Akhisar Ticaret ve Sanayi Odası, Aydın Sanayi Odası, Aydın Ticaret Borsası, Aydın Ticaret Odası, Ayvalık Ticaret Odası, Ayvalık Zeytin Üreticileri Derneği, Burhaniye Ticaret Odası, Edremit Ticaret Borsası, Edremit Ticaret Odası, Ege Bölgesi Sanayi Odası, Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği, İzmir Ticaret Borsası, İzmir Ticaret Odası, Edremit Körfezi Zeytin ve Zeytinyağı Üreticileri Federasyonu, Manisa Ticaret Borsası, Manisa Ticaret ve Sanayi Odası, Söke Ticaret Borsası, Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği, Tire Ticaret Odası ve Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi.” imza attı.
