Yumurtada üretimin artmasına rağmen fiyatının yüzde 45 yükselmesi kuş gribi salgını bahanesiyle açıkça fırsatçılık olarak ortaya çıkarken; Tarım ve Orman Bakanlığı inceleme başlattı, Türkiye Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUMBİR) yaptığı uyarılarla bilinçli tüketime dikkati çekti.
Herhangi bir üründe fiyat yüksekliği ya da düşüşü genellikle arz ve talep dengesinin göre şekillenir. Bir üründe piyasa arz ne kadar çok olursa aynı oranda talep gelmezse fiyatlar geriler; ne kadar düşük arz varsa yüksek talebe bağlı olarak fiyat yükselir.
Bazen de çeşitli iletişim kanalları kullanılarak haksız kazanç yoluna gidilir ve tüketici yanıltılarak gereksiz bir talep patlaması yaratılır ya da arzın düşeceği endişesiyle fiyat yükseltilir.
Yumurtada da son dönemlerde yaşananlar bu şekilde bir fırsatçılığı ön plana çıkarıyor. Öyle ki, TÜİK’in 2024 Eylül ayına ilişkin “Kümes Hayvancılığı Üretimi”ne göre yumurta üretimi eylülde aylık yüzde 1,1, ocak-eylül döneminde yüzde 4,8 ve yıllık ise yüzde 4, 1 arttı.
Özellikle yumurta tüketiminin turizm sezonunun da sona ermesiyle düştüğü, ocak-eylül döneminde 16 milyar adede yükselerek arzın arttığı bir dönemde fiyatların yüzde 45 artması dikkati çekti.
– BAKANLIKLARCA İNCELEME
Kuş gribi bahanesiyle çiftlik market arasındaki fiyat makası açılarak sofraya olması gerekenin çok üzerinde ulaşmaya başlayan yumurtadaki bu fiyat artışına ilişkin Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, hem kendi hem de Ticaret Bakanlığınca inceleme ve araştırma başlatıldığını, fırsatçılara imkan vermeyeceklerini söyledi.
– YUMBİR DE UYARDI
Türkiye Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUMBİR) Başkanı İbrahim Afyon, kuş gribinden kaynaklanan bir sorun olmadığını, üretimin sürdüğünü ve piyasaya arzın sekteye uğramadığını belirtti.
Yaşanan kısa süreli bölgesel sorunun fırsatçılar tarafından ülkeye yayılmak istendiğine dikkati çeken Afyon, tüm talebi karşılayabileceklerini buna kapasitelerinin yeterli olduğunu söyledi.
Bir koli yumurtanın 140 lira civarında olması gerektiğini belirten Afyon, tüketicileri algılara kanıp kolisi 250 liraya varan yumurtaları almamaları konusunda uyardı.
– ALGILAR VE YANLIŞLAR
YUMBİR, sosyal medya hesaplarından tüketicileri uyarmaya devam ediyor.
Birlikten yapılan açıklamada, “5 lira üzeri yumurtalar ‘alternatif’ üretim metodlu (sahte) yumurtalardır. Ülke tüketiminin yüzde 85’i beyaz L ve M boy yumurta olduğunu, 5 lira ve aşağısı olduğunu söylüyoruz. Bilinçli tüketici doğru ürüne doğru bedel ödeyendir. Fırsatçıya fırsatı bilinçsiz tüketici veriyor” ifadeleri kullanıldı.
“Tükeci Dikkat” notuyla yapılan paylaşımda ise şunlar kaydedildi:
“- “0-1 kodlu” yumurta iyidir (eksik bilgi)
– Eyi pahalıdır, pahalı ise iyidir (yanlış algı)
– 0-1 kodlu yumurta pahalı olmalıdır (algı)
– Bütün yumurtalar aynıdır (doğru bilgi)
– Bütün yumurta aynı ise niye ucuz satayım ki (Fırsatçı)”
