Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ekim ayında üretici ile market arasındaki fiyat farklılıklarını, aynı bölgede farklı satış noktalarından alınan gübre fiyatlarındaki farklılıkları ve aylık-yıllık girdi fiyatlarındaki değişimleri değerlendirdi.
Bayraktar, ekim ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 368,5 ile karnabaharda görüldüğünü belirterek, bu sebzeyi, yüzde 281 ile patates, yüzde 259,4 ile beyaz lahana, yüzde 236,6 ile portakal ve yüzde 205,3 ile limonun takip ettiğini, karnabaharın 4,7 kat, patatesin 3,8, beyaz lahananın 3,6, portakalın 3,4 ve limonun 3,1 kat fazlaya satıldığına dikkati çekti.
– ÜRETİCİDEN MARKETE
Üreticide 12 lira 50 kuruş olan karnabaharın 58 lira 56 kuruşa, 3 lira 60 kuruş olan patatesin 13 lira 72 kuruşa, 4 lira 81 kuruş olan beyaz lahananın 17 lira 30 kuruşa, 13 lira 75 kuruş olan portakalın 46 lira 28 kuruşa, 10 lira olan limonun 30 lira 53 kuruşa markette satıldığını vurgulayan Bayraktar, şöyle devam etti:
“Ekim ayında markette ve üreticide fiyatı en fazla artan ürün salatalık olurken, fiyatı en fazla düşen ürün ise markette kuru soğan, üreticide patates oldu. Ekim ayında markette 36 ürünün 21’inde fiyat artışı, 15’inde fiyat düşüşü oldu. Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 89,8 ile salatalık oldu. Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 65 ile sivri biber, yüzde 60,4 ile yeşil soğan, yüzde 46 ile kabak, yüzde 34,1 ile domates takip etti. Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 18,7 ile kuru soğan oldu. Kuru soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 17 ile limon, yüzde 9,2 ile kuru incir, yüzde 7,9 ile Antep fıstığı, yüzde 7,5 ile kuru kayısı izledi.”
– EN FAZLA DÜŞÜŞ PATATESTE
Bayraktar, üretici fiyatlarında ekim ayında üreticide 28 ürünün 18’inde fiyat artışı olurken 7’sinde fiyat düşüşü görüldüğünü belirterek, 3 üründe ise fiyat değişimi olmadığını aktardı.
Üreticide en çok fiyat düşüşünün yüzde 23,4 ile patateste görüldüğünü vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Patatesteki fiyat düşüşünü yüzde 13 ile limon, yüzde 10,1 ile yumurta, yüzde 8,8 ile pirinç ve yüzde 2,2 ile nohut izledi. Üreticide en çok fiyat artışı yüzde 105,9 ile salatalıkta görüldü. Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 104,8 ile kabak, yüzde 102,2 ile sivri biber, yüzde 64,4 ile domates ve yüzde 60 ile havuç izledi. İklim değişikliği sebebiyle erken olgunlaşan erkenci ve orta erkenci limon çeşitlerinin aynı sezonlarda hasat ediliyor olması arzda artışa, talebin azalması fiyat düşüklüğüne neden oldu. Patateste rekoltenin yüksek olması sebebiyle şu an talep olmadığından dolayı fiyatlar düştü. Salatalık, kabak, sivri biber ve domateste tarladan seraya geçiş üretici fiyatlarını artırdı.”
– İLAÇ VE ELEKTRİK FİYATLARI ARTTI
Bayraktar, yaptıkları araştırmalara göre gübrelerde farklı satış noktalarındaki fiyat farkının yüzde 23’lere kadar çıkmasının kabul edilemez olduğuna dikkati çekerek, “Birbirinden farklı yüksek fiyatlardan çiftçilerimizi korumak gerekiyor. Yaşanan yüksek fiyat farkının önüne geçmek amacıyla gübrelerde tavan fiyat uygulanmalıdır.” ifadesini kullandı.
Ekim ayında, eylül ayına göre ÜRE gübresinin yüzde 6,4, DAP gübresi yüzde 2, amonyum sülfatın yüzde 1,7, 20.20.0 kompoze gübresinin yüzde 1,4 ve amonyum nitratıni yüzde 0,6 oranında arttığını aktaran Bayraktar, ekimde süt yeminin son bir yılda yüzde 38,3, besi yeminin ise yüzde 36,8 arttığını vurguladı.
Bayraktar, tarım ilacı fiyatları yüzde 82 oranında artarken elektrik fiyatları yıllık yüzde 30,4 yükseldiğini belirerek, mazotun ise yıllık yüzde 7,8 arttığını bildirdi.
