Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, talep olmayınca patates, kuru soğan ve limon üreticilerinin ürünlerinin elinde kaldığını belirterek, üreticiye göre limonun 4,1 kat, patatesin 4, portakalın 3,7 ve havucun 3,4 kat fazlaya markette satıldığını söyledi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, üretici ile market arasındaki fiyat farklılıklarını her yıl olduğu gibi bu yıl da ülkenin dört bir yanından ziraat odaları aracılığıyla alınan veriler doğrultusunda değerlendirdiklerini belirtti.
Yaptıkları değerlendirmeler sonucunda; 2024 yılında markette takip edilen 41 ürünün 40’ında fiyat artışı, 1 üründe fiyat azalışı olduğunu vurgulayan Bayraktar, 2024 yılında, fiyatı en fazla artan ürün markette beyaz lahana, üreticide mandalina, fiyatı en fazla düşen ürün markette ve üreticide patatesin olduğunu kaydetti.
Önceki yıla göre 2024'te markette en fazla fiyat artışının yüzde 179,1 ile beyaz lahanada görüldüğüne dikkati çeken Bayraktar, beyaz lahanadaki fiyat artışını, yüzde 135 ile mandalina, yüzde 115,2 ile patlıcan ve pırasa, yüzde 98,5 ile limonun izlediğini bildirdi.
Geçen yıla göre bu yıl markette fiyatı en fazla düşenün ürün ise yüzde 16 ile patates olduğunu vurgulayan Bayraktar, şöyle devam etti:
"2024 yılında, üreticide takip edilen 33 ürünün 29’unda fiyatlar artarken, 4 üründe fiyat düşüşü yaşandı. Geçen yıla göre bu yıl, üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 276,5 ile mandalinada görüldü. Mandalinadaki fiyat artışını yüzde 270,4 ile karnabahar, yüzde 166,2 ile beyaz lahana, yüzde 153 ile pırasa izledi. Önceki yıla göre üreticide en fazla fiyat düşüşü yüzde 59,8 ile patateste görüldü. Patatesteki fiyat düşüşünü yüzde 20,7 ile zeytinyağı, yüzde 9,4 ile Antep fıstığı, yüzde 3,6 ile kuru kayısıda görüldü. 2024'te patates üretiminde yüzde 21,1 artış görüldü. Bu üretim artışı özellikle patateste yıllık bazda üretici fiyatlarının önceki senenin altında kalmasına neden oldu. Zeytinyağı, Antep fıstığı ve kuru kayısıda ürün arzında artış yaşandı ve fiyatlar geçen senenin altına düştü."
- ARALIK AYINDAKİ FİYAT DEĞİŞİMLERİ
Aralık ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 312,3 ile limonda görüldüğünü belirten Bayraktar, "Limondaki fiyat farkını, yüzde 300,8 ile patates, yüzde 270 ile portakal, yüzde 237,2 ile havuç takip etti. Limon 4,1 kat, patates 4 kat, portakal 3,7 kat, havuç 3,4 kat fazlaya markette satıldı. Üreticide 7 lira olan limon 30 liraya, 4 lira olan patates 18 liraya, 10 lira olan portakal 37 liraya, 11 lira olan havuç 37 liraya satıldı. Aralık ayında fiyatı en fazla artan ürün; markette beyaz lahana, üreticide patlıcan olurken, fiyatı en fazla düşen ürün; markette karnabahar, üreticide patates oldu.” ifadesini kullandı.
Aralık ayında üreticide en çok fiyat düşüşünün yüzde 27,9 ile patateste görüldüğüne dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:
""Patatesteki fiyat düşüşünü yüzde 25,3 ile portakal, yüzde 11,2 ile limon ve yüzde 11,1 ile mandalina izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 89,2 ile patlıcanda görüldü. Patlıcandaki fiyat artışını yüzde 44,5 ile yeşil soğan, yüzde 42,3 ile beyaz lahana, yüzde 31,6 ile karnabahar takip etti.
Üreticide patlıcan fiyatındaki artışın sebebi ürün arzındaki azalmadır. Arzın düşmesi ve talebin artması üreticide yeşil soğan, beyaz lahana ve karnabaharda da fiyatların yükselmesine sebep oldu. Sera üretiminde kış döneminde birim alandan alınan verimin azalması, kışlık sebzelerde geçen yıl üretici fiyatlarının düşük olması ve maliyetlerinin de yükselmesi üretim alanlarını daralttı. Seracılığın yoğun olarak yapıldığı kıyı şeritlerimizde ve kışlık sebzelerin yoğun ekilişlerinin olduğu bölgelerde meydana gelen doğal afetler üretimi olumsuz etkileyerek üretici fiyatlarının artmasına sebep oldu."
- ÖDEMİŞ'TE PATATES HASADI BAŞLADI ALAN YOK
Bayraktar, patateste bu yıl rekoltenin yüksek olmasından kaynaklanan arzdaki artışın fiyatların düşmesine neden olduğunu aktararak, "Ödemiş patatesinde hasat başladı. Ancak tüccar ürün alımı yapmıyor. Nevşehir ve Niğde’de de durum aynı olunca patates üreticilerimiz bu yıl rekoltenin yüksek olması sebebiyle ellerindeki patatesin bozulmadan devlet tarafından alınmasını istiyor. Tarım Kredi ve Toprak Mahsulleri Ofisinin devreye girerek, doğrudan üreticiden alım yapması sağlanmalıdır." dedi.
Kuru soğanda üreticilerin ürününü satacak alıcı bulamadığına dikkati çeken Bayraktar, "Alım satımın olmaması nedeniyle fiyatlar geriliyor. Limon, portakal ve mandalinada erkenci çeşitlerin yanı sıra yeni sezonla birlikte depoluk ürünün çıkmasıyla üretici fiyatları düşüş gösterdi. Halen limonda talebin az olması nedeniyle üreticilerimiz ürününü satmakta zorlandığı için erkenci çeşitler dalında kaldı.” diye konuştu.
Yorumlar
Kalan Karakter: