Edirne Milletvekili ve Ziraat Mühendisi Ediz Ün, 2024 yılında ayçiçeği ve ayçiçeği türevleri ithalatı için Türkiye’nin 2 milyar 331 milyon dolar ödeme yaptığını belirterek, ülkenin bu üründe dışa bağımlılığının giderek arttığını vurguladı.
Ün, yaptığı açıklamada, dış ticaret verilerine göre, 2024 yılında 3,4 milyon ton ayçiçeği ve türevleri ithal edildiğine dikkati çekti.
Önceki yıllarda daha çok ayçiçeği tohumu ithal ederken, 2024 yılında dışardan 243 bin ton alındığını vurgulayan Ün, şunları kaydetti:
“Ancak buna rağmen ham yağ ithalatı 1,1 milyon tona ulaştı. Geçmişte yağlık ayçiçeği tohumu ithalatı ile küspe de elde ediliyordu. Ancak tohum ithalatı azalırken ham yağ ithalatı arttığı için Türkiye, Cumhuriyet tarihinin en yüksek küspe ithalatını gerçekleştirdi. Sadece geçen yıl 1,5 milyon ton ayçiçeği küspesi ithalatı için 405 milyon dolar ödendi. Türkiye, 2023 yılında dünya yağlık ayçiçeği tohumu ithalatında birinci, küspe ithalatında ise ikinci sırada yer aldı. AKP döneminde, 2017 yılında dünya küspe ithalatında birinci olan Türkiye, son yedi yıldır ikinci sırada.”
Her yıl 2 milyar dolardan fazla ayçiçeği ve türevleri ithalatına harcama yapıldığını belirten Ün, şöyle devam etti:
“AKP’nin uyguladığı bilinçsiz ve üretimi baltalayan politikalar nedeniyle Türkiye’nin ayçiçeğinde yeterlilik oranı yüzde 50’lere kadar geriledi. Sonuç olarak, son 22 yılda ülkemiz ayçiçeği ve türevleri ithalatına toplam 26,6 milyar dolar ödedi. Türkiye, son 17 yılın 11’inde dünya ayçiçeği ithalatında birinci sırada yer aldı. Bu tablonun tek sorumlusu AKP’dir. Üretimi desteklemek yerine ithalata dayalı bir tarım politikası izleyerek Türkiye’yi dışa bağımlı hale getirdiler.”
Edirne’nin Türkiye’de ayçiçeği üretiminde ilk sırada olduğunu hatırlatan Ün, üreticilerin yaşadığı sorunlara dikkati çekti.
“Seçim bölgem olan Edirne’de çiftçilerimiz son üç yıldır kuraklık ve tırtıl zararı ile mücadele etmek zorunda kaldı. Bu yıl ise yağışlar yine yetersiz. Eğer hava koşulları bu şekilde devam ederse çiftçi üretim yapamaz hale gelecek. Yetkilileri şimdiden uyarıyorum: Edirne ve Trakya bölgesi için hayati öneme sahip olan ayçiçeğinde üreticiyi gerçekten koruyacak tedbirler bir an önce alınmalıdır. Aksi takdirde bu yıl ayçiçeği ekecek çiftçi bulamayacağız”