CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Niğde’de patates üreticileriyle görüştü, sorunlarını dinledi.
Gürer’e yaşadıkları sorunu maliyet hesabı üzerinden anlatan patates üreticisi Sami Akkoç, “Durum çok kötü vekilim. Geçen yıl patatesin maliyeti kiloda 6 liraydı, 7-8 liraya satıldı. Bu yıl kilo da 10 liraya yükseldi. Şu anda patatesin kilosu 4-5 liraya satılıyor. Patatesi 13-14 sefer suluyoruz, elektrik maliyetleri arttı, yüzde 38 elektriğe zam yapıldı. Mazotu geçen yıl 21 liraya, 22 liraya alırken bu sene 45 lira oldu. Şu an mazotu 44,5-45 liraya alıyoruz.” diye konuştu.
Diğer bir patates üreticisi Aziz Esenlik ise maliyetlerin çok arttığını belirterek, “Tohumu 20 liraya aldım, tarlayı 6 bin liraya kiraladım. Gübre, mazot arttı. Bu sene ihracat olmazsa patates komple dökülür ve üretici bu tarladan geri çekilir. Yazlık patates de para kazandırmadı. Yazlıklar depoya girerse kışlık da kazandırmaz. Yazlık patateslerin etkisi kışlık patateslere de vurur. Rafta vatandaş pahalı ürün alıyor. Nakliyesi var, mazot pahalı, işçilik pahalı. Bir işçi günlük 1000 liraya çalışıyor. Belki de biz işçi parasını zor ödeyeceğiz.” dedi.
CHP’li Gürer ise Niğde’de genelde kışlık patates ekildiğini ancak bazı bölgelerinde erkenci patates hasadının başladığını belirterek, “Patates üreticisi yazlık patatesin fiyatlarından mutlu değil, kışlık patates için de fiyatların düşük oluşma kaygısı yaşanıyor. 1996 yılında 6,5 milyon ton patates yetişirken günümüzde 5,5 milyon tona kadar patates üretimi düştü. Nüfusumuz arttı ama patates üretimi azaldı. Ama bunun yanında çiftçi patatesten para kazanmadığı zaman ekimden uzaklaşıyor, o yılda fiyatlar artıyor. Bu yıl patates var, beklenen fiyat şu an yok.” ifadesini kullandı.
Patatesin tarlada 5 lira iken pazar tezgahında 15-20 lira arasında satıldığını belirten Gürer, “Çiftçinin patates üretim maliyeti 8- 10 lira arası iken patatesi tarlada tüccarın insafına bırakılıyor.” dedi.
Gürer, şunları söyledi:
“Buğdayda yine TMO alıma giriyor, alım fiyatı belirliyor. Patateste tamamen tüccara mahkumsunuz. Şimdi şehirdeki vatandaş haklı olarak diyor ki, ‘Biz şimdi patatesi 20 liraya, 30 liraya nasıl alacağız?’ Üretici de diyor ki, ‘5 liraya satıyorum ama maliyeti 10 lira.’ üreten mutsuz, tüketen pahalı diyor. Bu işi planlaması gerekenler nedense bu işi değerlendirmiyor. Bir yıl çok olur, çöpe gider, bir yılı az olur, fiyatı artar. Bunun bir planlaması olması lazım. Üretilen ürün değer bulmadığı sürece artan girdi maliyetlerinden dolayı toprağı tohumla buluşturan çiftçi bu işlerden uzaklaşıyor. Böyle olunca da ithal patates dahi ülkeye getirilmek durumunda kalınıyor. Olması gereken, bugünkü ürün belli. Bu ürünün fiyatının oturması için kamucu bir anlayışla olaya bakıp, başta Tarım Kredi Kooperatifleri olmak üzere siyasi iktidar, ‘Patatesin maliyetinin altında bir fiyat olduğunda ben senin yanındayım’ demesi gerekir. Çiftçiye bunu demediği sürece üretimdeki dalgalanmalar devam eder.”
