Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumunun (TUİK) açıkladığı Ağustos ayı Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi’ni (Tarım-GFE) değerlendirdi.
Çandır, tarımda girdi fiyatlarının ağustos ayında aylık yüzde 1.39 açıklandığını belirterek, “Bu rakam, endeksin ölçülmeye başladığı 2015 yılından itibaren ağustos ayları ortalamasının (2.00) yaklaşık yüzde 30 altında olmuştur. Uzun bir aradan sonra ilk defa ortalamanın altında bir aylık tarımsal girdi fiyat endeksi düşüşü ilan edilmiştir” ifadesini kullandı.
Tarım-GFE’nin Ağustos ayında yıllık yüzde 33,25 ilan edildiğini kaydeden Çandır, şunları kaydetti:
“Bu yıllık rakam, son 9 yılın ağustos ayları ortalamasına (34.51) oldukça yakındır. TÜİK tarafından ağustos ayı için açıklanan tarımsal girdi maliyetleri aylıkta ve yıllıkta 2021 yılından sonraki en düşük ağustos verileri olmuştur.
Ağustos ayı Tarım-GFE’nin alt kalemlerine bakıldığında, tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarında aylıkta yüzde 0,99 ve yıllıkta ise yüzde 30,90’lık artış oldu. Ağustos ayları itibarıyla aylıkta ve yıllıkta 2020 yılından bu yana en düşük ağustos ayı verileri ilan edilmiştir.”
Tohumda aylık yüzde 4.62, enerjide yüzde eksi 1.11, gübrede yüzde 2.06, ilaçta yüzde 1.81, veteriner hizmetlerinde yüzde 2.64, yemde yüzde 0.48 ve diğer kalemlerde ise yüzde 1.27 aylık değişimler olduğunu vurgulayan Çandır, şöyle devam etti:
“Tarım-GFE alt kalemlerindeki değişimler, yılbaşından bu yana derece derece düşüş eğilimi gösterirken ağustos ayında bu düşüş, hız kazanmıştır. Bu düşüşte en ciddi olan, enerji kalemindeki aylık yüzde eksi 1.11’lik düşüş olmuştur. Yıllıkta ise uzun bir aradan sonra ilk defa tek haneye düşen gübre kalemi dikkat çekmiştir. Yıllık yüzde 9.27’lik enflasyonla ilk tek haneli kalem olma özelliği ortaya çıkmıştır. Çoğu kalemde manşet enflasyonun altında rakamlar ilan edilirken veterinerlik kaleminin yüzde 74.09’luk ve diğer kaleminin yüzde 67.83’lük enflasyonları yüksek seyredişleri ile dikkat çekmiştir.”
Ağustos ayında üretici kesimdeki bu enflasyonlara karşılık tüketici enflasyon TÜFE’de aylık yüzde 2.47, yıllık yüzde 51.97 artış ilan edildiğini belirten Çandır, “Son 10 yıllık Ağustos ayı ortalamalarının aylıkta yüzde 0.94 ve yıllıkta ise yüzde 16.48 olduğu hatırlanırsa manşet enflasyonların halen ne kadar yüksek seyrettiği daha iyi anlaşılır.” ifadesini kullandı.
